Thu hoạch và bảo quản quả hồng để giữ độ giòn, ngọt và kéo dài thời gian sử dụng

1. Thời điểm thu hoạch lý tưởng

Thời điểm thu hoạch đóng vai trò quyết định đến chất lượng quả hồng sau khi thu hái, đặc biệt là độ giòn, ngọt và khả năng bảo quản.

• Quả hồng nên thu hoạch khi đạt độ chín sinh lý – tức là khi quả có màu vàng cam sáng, vỏ căng bóng, cuống cứng, nhưng chưa bị mềm hoặc chuyển màu đỏ hoàn toàn (quá chín).

• Đối với hồng giòn: Thu sớm hơn so với hồng ngâm, khi quả chuyển từ xanh sang hơi vàng, thịt còn cứng.

• Đối với hồng chát (hồng ngâm): Có thể thu khi quả đạt kích cỡ tiêu chuẩn, vỏ chuyển sang màu vàng đậm đến cam, nhưng chưa mềm.

• Thu hoạch vào sáng sớm hoặc chiều mát: Tránh nắng gắt làm nóng quả, gây mất nước nhanh sau thu hoạch.

2. Kỹ thuật thu hoạch đúng cách

Việc thu hoạch đúng kỹ thuật giúp giảm tỷ lệ dập nát, giữ cho quả nguyên vẹn và kéo dài thời gian bảo quản.

• Dùng kéo cắt cuống quả, giữ lại phần cuống dài 0,5–1 cm, không vặn hoặc giật để tránh rách vỏ và làm tổn thương mô quả.

• Tránh làm trầy xước vỏ quả, vì vết thương sẽ dễ bị vi khuẩn, nấm xâm nhập làm quả thối nhanh.

• Đặt quả nhẹ nhàng vào giỏ nhựa có lót lớp mềm, không chất quá đầy hoặc đè lên nhau.

• Phân loại ngay sau thu hoạch: Loại bỏ quả bị sâu bệnh, trầy vỏ, dị dạng để tránh ảnh hưởng đến lô quả khỏe mạnh.

3. Xử lý sau thu hoạch để giữ độ giòn và loại bỏ vị chát

Đối với các giống hồng chát như hồng ngâm, cần xử lý để khử chát và giữ độ giòn:

• Ngâm rượu hoặc CO₂: Xếp quả vào thùng kín, đặt một chén rượu trắng 35–40 độ hoặc bơm CO₂ vào thùng, bịt kín trong 3–5 ngày. Rượu và CO₂ giúp khử tanin – chất gây chát, làm quả trở nên giòn, ngọt.

• Ngâm nước vôi trong: Hòa vôi nông nghiệp sạch với nước, để lắng và dùng nước trong để ngâm quả trong 24–48 giờ. Phương pháp này phổ biến tại các vùng trồng hồng truyền thống.

• Ủ kín bằng túi nilon hoặc hòm đậy nắp: Dành cho các giống hồng không quá chát, ủ trong môi trường kín giúp quả chín tự nhiên, mất chát sau 4–6 ngày.

4. Bảo quản sau xử lý

Để giữ được độ giòn và kéo dài thời gian sử dụng, sau xử lý cần bảo quản đúng cách:

• Bảo quản ở nhiệt độ mát (0–10°C): Giúp ức chế hoạt động enzyme làm mềm quả, kéo dài độ giòn từ 1 đến 2 tuần.

• Dùng túi lưới, rổ thoáng khí hoặc khay xếp tầng: Tránh để quả chồng lên nhau gây dập nát.

• Không bảo quản gần các loại quả có mùi mạnh hoặc dễ chín như chuối, xoài: Vì khí ethylene từ các quả khác sẽ làm hồng nhanh mềm, mất độ giòn.

• Có thể hút chân không (đối với hồng đã xử lý): Giúp bảo quản trong tủ lạnh đến 2–3 tuần, phù hợp để vận chuyển xa hoặc bán lẻ.

5. Một số lưu ý trong bảo quản và tiêu thụ

• Không rửa quả trước khi bảo quản: Vì nước đọng lại trên vỏ có thể làm quả nhanh thối hoặc nấm mốc.

• Kiểm tra thường xuyên: Loại bỏ các quả có dấu hiệu thối, mềm nhũn để tránh lan sang các quả khác.

• Nếu muốn bảo quản lâu hơn: Có thể tiến hành sấy khô hồng giòn hoặc làm mứt hồng, hồng dẻo – các sản phẩm chế biến giúp bảo quản từ 6–12 tháng.

Kết luận

Việc thu hoạch và bảo quản quả hồng đúng kỹ thuật giúp giữ được độ giòn, vị ngọt đặc trưng và kéo dài thời gian sử dụng từ vài ngày đến vài tuần. Mỗi giống hồng sẽ có đặc điểm khác nhau về thời điểm thu và phương pháp xử lý, vì vậy người trồng cần nắm vững kỹ thuật phù hợp để nâng cao giá trị sản phẩm, giảm hao hụt sau thu hoạch và đáp ứng tốt hơn nhu cầu thị trường.